Ondanks dat (doorgaans lichte) aardbevingen in Ecuador geen zeldzaamheid zijn, was er in de vroege ochtend van 31 maart 2019, uitgerekend de dag dat wij met onze foto-klas op excursie gingen naar Salinas en Ballenita, in Salinas een beving met een kracht van 6.2 op de schaal van Richter. Gelukkig bleek er geen sprake van slachtoffers of omvangrijke materiële schade zodat we met een half uurtje vertraging, onder een stralende zon, in het door onze leraar (Julio Navas) gehuurde busje konden stappen, op weg naar onze bestemming. Salinas is op 141 km afstand van Guayaquil gelegen en bereikbaar via een goede autoweg die langs bananenplantages en kleine kustdorpjes voert. Na een probleemloze rit stonden wij nog geen twee uur later bij de strandpromenade, met onze camera’s in aanslag om hier onze eerste foto’s te maken. Sinds decennia is Salinas de favoriete badplaats van de Ecuadoriaanse elite en middenklasse en met zijn vele hoge appartementsgebouwen, restaurantjes en barretjes langs de promenade doet het denken aan badplaatsen in Florida, Californië en Spanje in de zeventiger jaren. Salinas lijkt echter wat op zijn lauweren te rusten. De plaats is in de ruim vijfentwintig jaar dat ik hier kom maar weinig veranderd en op enkele huizenblokken van de strandpromenade liggen de ongeplaveide straten er nog onveranderd stoffig bij. Het is duidelijk dat Salinas niet meer de enige “hotspot” van de Ecuadoriaanse kust is, maar toch heeft het het voor strandgangers nog wel aantrekkelijke kanten. Het witte zandstrand is prachtig , het water kristalhelder en de golven zijn hier minder hoog dan in andere kustplaatsen wat het een ideale plek voor families met kinderen maakt. Na een aantal foto’s gemaakt te hebben van het strand en de promenade,vervolgden wij onze excursie richting “La Puntilla”, het twee kilometer verder gelegen, hoogste punt van “La Península” waar wij de wat mij betreft de échte hoogtepunten van Salinas, namelijk “La Chocolatera” en “La Loberia” (zeehondenrots) zouden bezoeken. Beide maken deel uit van een beschermd natuurgebied, oorspronkelijk onderdeel van de marinebasis maar werden sinds 2008 door het Ministerie van Toerisme voor bezoekers opengesteld en van de nodige infrastructuur voorzien onder andere een cafetaria en een bezoekerscentrum. Met elkaar verbonden wandelpaden leiden zowel naar de “Chocolatera” als naar de zeehondenrots. De “Chocolatera” bestaat uit enkele van elkaar gescheiden rotspartijen in de zee die met elkaar het meest westelijke punt van de Ecuadoriaanse kust vormen. De naam ontleent het aan de chocoladekleur van de rotsen maar ook aan het borrelende en kolkende water van de golven die tegen de rotsen beuken en gelijkenis vertonen met de kokende chocolademelk in de pan. Het is een unieke ervaring om dit te natuurfenomeen te aanschouwen en vanzelfsprekend een uitdaging om te midden van het opspattende water en schuim op het juiste moment foto’s te schieten. De “Loberia” zijn enkele rotsen met een strandje ervoor waar een kolonie zeehonden liggen te zonnen. Een platform, bereikbaar via het wandelpad, is een prima plek om deze dieren te fotograferen maar vanaf het platform heb je ook een geweldig panorama op een groot deel van het kustgebied tot voorbij Salinas. In het bezoekerscentrum vind je de nodige informatie over de fauna en flora maar ook over de geschiedenis van dit gebied dat van oudsher verbonden is met legenden en mysterieuze verhalen over galjoenen die hier ten tijde van de Spaanse kolonisatie schipbreuk leden. Als laatste onderdeel van onze excursie stond “Ballenita” op het programma, een kleine badplaats, gelegen op ongeveer twintig “autominuten” van Salinas Hier bezochten we het hotel-restaurant “Farrallón”. Dit hotel ligt op de top van een heuvel met zicht op de zee en midden in een prachtige baai, De wit-blauw geschilderde gevels en typische architectuur roepen herinneringen op aan de kloosters op de Griekse eilanden. Vanaf het terras met de zee bijkans aan je voeten kan je genieten van schitterend uitzicht over een groot deel van de Ecuadoriaanse kust en landschapsfotografen kunnen hier hun hartje ophalen als het gaat om het maken van foto’s van een goud-gele zonsondergangen ! Het hotel zelf is trouwens van alle kanten een buitengewoon fotogenieke plek en daarom niet voor niets blijkbaar een gewilde locatie voor evenementen op het gebied van mode-defilés. Het is echter niet alleen een hotel-restaurant maar ook een museum dat beschikt over authentieke nautische vondsten naast replica’s die de eigenaar in de loop van zijn loopbaan als zeeman op de lange vaart heeft verzameld. De collectie maakt op het eerste gezicht een wat rommelige indruk en in de ruimte hangt een muffe lucht maar door de verhalen van de eigenaar die de geschiedenis van de streek en de wereld van de zeevaart als geen ander kent komen de objecten wel meer tot leven. Het meest waardevolle onderdeel van de tentoongestelde collectie is een deel van de romp van het in 1653 vergane Spaanse galjoen “La Capitana” dat in 1997 voor de kust van Ballenita werd ontdekt. Dit herinnert eraan dat het hotel zich op een historische plek bevindt. Een aardige bijkomstigheid van het hotel/museum is dat er ook een zwembad, gratis voor de gasten ter beschikking is. Hiervan werd op deze hete zaterdag als besluit van ons geslaagde uitstapje door ons groepje dankbaar gebruik gemaakt. Mocht je ooit in de buurt van Salinas komen, vergeet dan niet de hierboven vermelde plaatsen, die zelfs een aantal van mijn Ecuadoriaanse kennissen niet kennen, in jullie reisroute op te nemen want zij behoren tot de mooiste plekjes die de Ecuadoriaanse kust rijk is.
0 Reacties
A pesar de que los temblores en Ecuador son bastante comunes, en la madrugada del 31 de marzo del 2019, día que se tenía planeado una excursión a Salinas y Ballenita, se produjo un temblor De 6.2 en la escala de Richter con epicentro justamente en Salinas. Afortunadamente, no hubo víctimas ni mayores daños materiales , lo cual permitió que con un pequeño retraso, bajo un sol radiante, pudimos partir a nuestro destino en compañía de nuestro profesor Julio Navas. Salinas se encuentra a 141 km de Guayaquil y se puede llegar a través de una buena carretera que pasa por plantaciones de banano y pequeñas aldeas costeras. Luego de un viaje de menos de dos horas llegamos al malecón, con nuestras cámaras listas para tomar las primeras fotos. Durante décadas, Salinas ha sido el balneario favorito de la elite y la clase media ecuatoriana y con sus edificios de apartamentos, restaurantes y bares de gran altura a lo largo del malecón tienen un parecido a los complejos turísticos de Florida, California y España de los años setenta. El lugar no ha cambiado mucho desde que lo visite por primera vez hace 25 años. A pocos metros del malecón se encuentran las calles y casas en el mismo estado y están palpables los orígenes de un pueblo pesquero. Aunque Salinas ya no es el único balneario importante en el Ecuador, todavía tiene algunos atractivos únicos para los amantes de la playa. La playa de arena blanca es hermosa, el agua cristalina y las olas son menos altas aquí que en otros lugares costeros, lo cual lo hace ideal para familias con niños. Después de tomar algunas fotos de la playa, del malecón, de los pintorescos vendedores ambulantes de bebidas, bollos, helados, entre otros, era hora de continuar nuestro recorrido hacia "La Puntilla". Este es el punto más alto de La Península que está ubicado a dos kilómetros del centro de Salinas, donde íbamos a visitar las principales atracciones que son "La Chocolatera" y "La Lobería". Ambos son parte de un área protegida, situada en la Base Naval y que desde el 2008 está a cargo del Ministerio del Ambiente. Desde entonces está abierto para visitantes y cuenta con una infraestructura adecuada, que incluye una cafetaria y un centro de visitantes, además de los senderos que unen La Chocolatera y la Lobería con su respectiva señalética. La "Chocolatera" consiste en algunas rocas separadas en el mar que juntas forman el punto más occidental de la costa ecuatoriana. El nombre deriva del color chocolate de las rocas, pero también del agua burbujeante y arremolinada de las olas que chocan contra las rocas y tiene parecido a la leche de chocolate hirviendo en la olla. Es una experiencia única ver este fenómeno natural, y por supuesto, un desafío para tomar fotografías en el momento adecuado en medio de las salpicaduras de agua y espuma de las olas. Por otro lado, la "Loberia" es un conjunto de rocas separadas con una playa en frente donde una colonia de lobos marinos están tomando sol. A través del sendero llegas al mirador, que es un gran lugar para fotografiar estos animales, y también da una espectacular vista panorámica de gran parte de la zona costera más allá de Salinas. En el centro de visitantes encontrará la información necesaria sobre la fauna y la flora, y sobre la historia de esta área que tradicionalmente se ha relacionado con leyendas e historias misteriosas sobre galeones que sufrieron un naufragio aquí durante la conquista. Aquí visitamos el hotel-restaurante de la familia Dillon. El hotel está ubicado en la cima de una loma, frente al mar, en medio de una hermosa bahía y por su arquitectura (inspirado en el estilo típico de los edificios en las islas griegas ?), con paredes pintadas de color blanco-azul resulta un sitio sumamente fotogénico. Además desde su mirador da una excelente posición para tomar fotos panorámicas de gran parte de la costa peninsular. En el hotel se encuentra un pequeño museo que posee piezas náuticas, réplicas y algunas auténticas que fueron coleccionadas por el dueño que durante más de treínte años navegaba los mares del mundo como marino mercantil. La colección da una impresión algo desordenada pero el museo gana vida por la narración del dueño que sabe mucho de história y está muy familarizado con el mundo marítimo. Lo más interesante y valioso que se encuentra en el museo son partes de la estructura y piezas que fueron rescatadas del galeón español “La Capitana” hundido en 1653 en encontrado en 1997. En el restaurante se puede comer bien. Los productos son de muy buena calidad aunque los precios son algo altos en relación con lo rústico del entorno. Sin embargo para comer en un amplio balcón con vista al mar hay que estar dispuesto a pagar algo más. Además el hotel dispone de una piscina al lado del museo para los que quieren quedarse algo más para disfrutar del agua refrescante. Y así terminó nuestra excursión en este día espectacularmente soleado. Fue una bonita experiencia y desde el punto de vista fotográfico inspiradora. En términos turísticos diría que era una buena oportunidad para conocer lugares interesantes que lastimosamente los propios ecuatorianos muchas veces ni conocen. Vandaag zijn er verkiezingen in Ecuador. Vergelijkbaar met de Provincie- en Gemeenteraadsverkiezingen in België en Provinciale Staten-verkiezingen in Nederland, worden burgemeesters. gemeenteraden en parochiale raden verkozen.
Verkiezingen zijn hier traditioneel dagen van grote drukte. Verschillend van wat wij gewend zijn, kan je in Ecuador je stem niet uitbrengen in het stemlokaal van je keuze maar wordt je een bepaald stemlokaal aangewezen. Om onduidelijke redenen is dit niet altijd in je eigen buurt ; in mijn straat zijn twee stemlokalen maar mijn vrouw en ik staan ingeschreven bij een stemlokaal, twee kilometer verderop. Mijn kinderen zouden in een lokaal in het centrum van de stad moeten gaan stemmen. Voor een zondag waren er vanmorgen al ongewoon vroeg veel mensen op pad, onderweg naar de stembus, sommigen in nette kleding, anderen in vrijetijdskleding maar slechts weinigen in short en t-short wat voor de meesten hier in het weekend toch de standaard outfit is. Het is duidelijk dat in Ecuador verkiezingen een serieuze aangelegenheid is. Natuurlijk gaat niet iedereen te voet of met het openbaar vervoer in een land waar de auto nog een statussymbool is. In gezinnen die twee of drie auto's hebben gaan de gezinsleden soms met twee of drie verschillende auto's naar de respectievelijke stembureaus. Het verkeer wordt dus op een dag als vandaag een nog grotere chaos dan gewoonlijk. Verkiezingen zijn in Ecuador verplicht voor inwoners van 18 tot 65 jaar, Na het stemmen krijg je, als bewijs dat je aan je "stemplicht" hebt voldaan, een certificaat. Dit bewijs moet worden overgelegd bij elk bezoek aan een overheidsinstantie maar ook als je bijvoorbeeld een auto koopt of verkoopt, een notariële akte laat opmaken of een telefoonaansluiting gaat regelen... In het afgelopen decennium was het de gewoonte dat de regering zou mengde in de verkiezingscampagne door middel van "regeringsmededelingen" via de staatstelevisie die pure propaganda waren voor de zelfverklaarde "socialistische" regeringspartij. Gelukkig heeft de huidige regering gebroken met dit twijfelachtige gebruik oftewel misbruik van de media. In de stemlokalen beperkt de overheidsaanwezigheid zich tot de gewapende militairen die als taak hebben de veiligheid en openbare orde te handhaven. De focus van de regering op het "het herstel van de democratie" heeft overigens volgens sommigen bij deze verkiezingen wel tot een chaos geleid. Er zijn maar liefst 270 partijen en bewegingen die aan de verkiezingen deelnemen met 81.000 kandidaten ! In enkele dorpjes op het platteland zouden er zelfs meer kandidaten voor de dorpsraad zijn dan inwoners. Sceptici zien in het overweldigende aantal kandidaten niet zozeer een opleving van patriotisme en vernieuwd democratisch elan als wel een bewijs van de decadentie met in het achterhoofd de vele politieke corruptieschandalen die na de regeringswisseling - als een beerput die open ging -aan de oppervlakte zijn gekomen. De medewerkers van de stembureaus zijn in Ecuador grotendeels door de overheid aangewezen burgers. Net zoals de leden van een rechtbankjury in bepaalde landen is hun deelname verplicht. Tegenover deze verplichting staat een symbolische vergoeding van 20 dollar. In mijn omgeving hoorde ik veel klachten van personen die voor deze "civiele taak" werden geselecteerd. Hoewel het mij wel interessant lijkt om op die manier het verkiezingsproces van nabij te kunnen volgen, kan ik me voorstellen dat niet iedereen er even blij mij is om zitting te houden in een provisorisch stemlokaal waar bij een temperatuur van 32 graden Celsius vaak niet eens een ventilator aanwezig is. Temeer omdat de Nationale Kiesraad er rekening mee houdt dat, gezien het grote aantal verschillende stembrieven, het tellen van de stemmen deze keer in plaats van zes uur, mogelijk acht uur in beslag zal nemen. De Nationale Kiesraad heeft ongetwijfeld zijn best gedaan om de kandidaten summier en zakelijk aan de kiezers voor te stellen. Ik heb bij de extra nieuwsuitzendingen de c.v's met pasfoto's van honderden (duizenden ?) kandidaten voorbij zien komen, Een rondvraag in mijn kennissenkring leerde mij echter dat velen - net als ik - toch het gevoel hadden, geblinddoekt naar de vierkiezingen te gaan. Men kende vooral de kandidaten van de traditionele partijen die stad en land met hun betaalde propaganda hebben overspoeld. Uit mijn "informeel opinieonderzoek" bleek dat van de 18 (!) burgemeester- kandidaten in mijn woonplaats Guayaquil, de vertegenwoordiger van de partij die nu al sinds twintig jaar aan het bewind is, het meest populair is. Zelf zou ik er ook niet rouwig om zijn als zij (ja, het is een vrouw !) verkozen zou worden. Guayaquil is misschien niet in alle opzichten hét model van gedecentraliseerd lokaal bestuur. Maar in vergelijking met veel lokale besturen is met een beperkt gemeentelijk overheidsapparaat het beleid in deze stad succesvol geweest met aantoonbare resultaten op het gebied van urbanisatie, ruimtelijke ordening, verkeer, zorg en overige dienstverlening. De vele kandidaten die bij deze verkiezingen over elkaar struikelden, hadden daarentegen met elkaar gemeen dat zij allen onder andere woningen, meer werkgelegenheid, subsidies, gratis gezondheidszorgen ( en de hemel op aarde ?) beloofden maar opvallend zwijgzaam waren over hoe zij één en ander concreet dachten te realiseren... . Öud en Nieuw" is bijna overal ter wereld een tijd van viering, familiebijeenkomsten en bezinning. Hier in Ecuador vier je "Oud en Nieuw" niet individueel of met je gezin maar met de gehele familie, in mijn geval mijn schoonfamilie. Deze periode blijft voor mij echter iets surrealistisch houden. Buiten is het 32 graden Celsius en binnen hoor je "Let it snow, let it snow". Ook aan kerstbomen is er geen gebrek, weliswaar zijn zij van plastic en is de sneeuw op de ramen poedersneeuw uit een spuitbus. Traditiegetrouw zaten wij op oudejaarsavond weer om de tafel nadat wij, naar Spaans gebruik, klokslag twaalf uur twaalf druiven - één voor elke maand van het jaar - hadden gegeten "want die brengen geluk" en het gesprek kwam al gauw op wat onze plannen waren voor het volgend jaar. Plannen maken voor een succesvol nieuw jaar kan op elk mogelijk tijdstip maar het ligt voor de meesten van ons toch voor de hand om dit eind december of begin januari te doen. Zoals velen in mijn kennissenkring ben ik jaren geleden al gestopt met het maken van nieuwjaarsvoornemens. Meer sporten, gezonder eten, meer tijd met mijn gezin doorbrengen en stress verminderen: zoals blijkbaar gebruikelijk is, werden deze voornemens nooit lang vol gehouden zodat ik er op een gegeven moment genoeg van kreeg en geen lijstjes meer maakte. Sinds ik met pensioen ben, leerde ik om meer "in het hier en nu" te leven en mijn activiteiten - bijna instinctief - af te stemmen op wat ik als bevredigend en zinvol ervaar, Daar had ik geen nieuwjaarsvoornemens meer bij nodig. Op de één of andere manier "doelen stellen" leek mij op zich nog wel zinvol maar riep toch weerstand op, geassocieerd met herinneringen aan functioneringsgesprekken en evaluaties in de werksituatie. Waarom een tijd die in het teken zou staan van "genieten" kwantificeren in termen van "goal-attainment" dacht ik. Toch schuilt er een gevaar in om geen doelen meer te stellen ging ik geleidelijk beseffen. Vóór je het weet, heb je je geïnstalleerd in je comfort-zone en onderneem je geen actie meer om het leven meer "schwung" te geven. De status-quo ligt op de loer als je het gevoel hebt niets meer op te bouwen of uit te bouwen. Blijkbaar zijn wij toch zo geprogrammeerd dat wij dit perspectief nodig hebben. Voor iemand die zijn leven als een groeiproces ziet is "doelen stellen" wellicht de enige manier om dit groeiproces uit te dagen en te realiseren. Voor het eerst in lange tijd heb ik er eind december dan ook wat tijd voor uitgetrokken om terug te blikken. Wat is goed gegaan ? Wat is niet meer bevredigend of is niet gelukt ? Welke veranderingen of verbeteringen zouden een betere uitkomst kunnen bewerkstelligen ? Ik maakte daarbij gebruik van mijn agenda met één pagina per dag waarop mijn afspraak noteer maar ook notities maak (over artikels die ik wil lezen of schrijven voor mijn blog of column, het adres van een leuk koffietentje dat ik in de stad heb ontdekt, een goede wijn die ik heb gedronken, films die ik heb gezien enzovoort). Al deze notities heb ik dag voor dag nagelezen en hieruit kwam een bepaalde structuur naar voren met thema's zoals "gezondheid"(somatisch en psychisch), "sociale relaties", "financiën, activiteiten (betaald en onbetaald), "vrijwilligerswerk". Dit chronologisch overzicht gaf mij behoorlijk inzicht in hoe ik mijn tijd besteed, de kosten en baten, de verhouding "werk" en vrije tijd, ontspanning, waar en met wie ? Alvast een paar conclusies naar aanleiding van mijn evaluatie die ik op oudejaarsavond tijdens het eten met de familie vermeldde : Financiën (gekoppeld aan mijn 'trading" met (mini) optietransacties op de Amerikaanse beurs bleek in het afgelopen jaar een succesvolle rubriek want niet zonder enige trots kan ik melden dat ik "de indexen" heb verslagen met een rendement van 27,5 % oftewel nominaal een winst van 2.800 dollar. Een groot deel van het jaar ging ik "short" op de DowJones index omdat ik de leugens van Trump over "our great economy" niet geloofde, net zomin als de verhalen van Macron en Rutte over de stand van zaken van de Europese economie. Mijn trading resultaat verdient overigens wel enige nuancering, in aanmerking genomen dat deze activiteit mij gemiddeld 3,5 uur per dag kostte zodat ik uit kom op een uurloon van zegge en schrijve 3 dollar. Mijn activiteit als gastschrijver voor Getaway Travel en mijn deelname aan twee reis- en vakantiebeurzen als "reisjournalist" leverde mij veel voldoening op maar ook contacten met vertegenwoordigers uit de reisbranche en uitnodigingen voor werkbezoeken in verschillende provincies van Ecuador. Ik vind dit zo stimulerend dat ik overweeg om een zakelijke activiteit in de reisbranche op te starten in de vorm van een consulentschap voor mensen die zoals ik overwegen om naar Ecuador te emigreren of als lokaal agent in Ecuador-reizen geïnteresseerden te helpen bij het uitstippelen van reisroutes, regelen van verblijfsarrangementen en ter plekke praktische ondersteuning te bieden bij vragen of moeilijkheden. Gekoppeld aan mijn blog- en column-schrijven ben ik recent gestart met een fotografiecursus om mijn artikeltjes onder andere van betere landschapsfotografie te voorzien en los hiervan ontdekte ik dat fotografie voor mij ook leuke hobby kan zijn. Mijn privélessen Engels en Frans stonden met slechts een handvol leerlingen op een laag pitje ondanks een (vanwege de economische crisis) verlaagd uurtarief waardoor kosten en baten eigenlijk niet meer in evenwicht zijn. Ik ben overigens narcistisch genoeg om dit niet als negatief te zien: omstandigheden veranderen trouwens en bepaalde activiteiten verliezen derhalve relevantie zonder dat wij dit als mislukkingen hoeven te zien. Gezondheid blijf een belangrijk item en behoeft - met enkele chronische aandoeningen onder de leden - regelmatig onderhoud. Tot slot ; eens te meer werd mij duidelijk hoeveel van wat als zinvol of bevredigend werd ervaren, samen hangt met sociale relaties. Familie, vrienden, buren, kennissen maar ook de nieuwe mensen die ik leerde kennen zijn een belangrijke basis en inspiratiebron voor zingeving in mijn leven. In Ecuador gaat het leven sinds de feestdagen verder zijn gewone gangetje. De strijd tegen de corruptie is (verbaal althans) nog steeds het speerpunt van de landelijke politiek maar qua ideologie is steeds minder duidelijk of de regering nu een liberale dan wel socialistische koers gaat varen. Iemand aan tafel zei "2019 zal grotendeels een herhaling van 2018 zijn". Misschien zouden wij er met zijn allen echter veel bij kunnen winnen om te besluiten waar wij geld, tijd en energie in 2019 aan willen besteden. Nieuwjaarsvoornemens in de zin van serieuze doelen kunnen hier prima bij van dienst zijn ! Het marktpleintje van Penipe, gelegen op 2500 m hoogte in de Zuidelijke Ecuadoriaanse Andes, op 12 km afstand van Riobamba, aan de voet van de imponerende Tungurahua vulkaan, is zoals bijna alle Ecuadoriaanse stadjes het centrum van het maatschappelijke leven en wordt omringd door de gebruikelijke eenvoudige kruidenierswinkeltjes, de dokters-, notarispraktijk en enkele cafeetjes… maar er is geen hotel hetgeen opvallend is voor dit, hoewel klein (ca. 8.000 inwoners) toch zeldzaam aantrekkelijk gelegen plaatsje. Het ontbreekt Penipe niet aan toeristische bezienswaardigheden. De zuidflank van Tungurahua vulkaan is hier op zijn mooist, met onvergelijkbare panoramische uitzichten te midden van een ongerepte natuur, er zijn de thermale baden, een lagune, de Chambo rivier en verschillende watervallen om maar de belangrijkste natuurattracties te noemen. Mijn contactpersoon, Jorge Solórzano, werkzaam bij het GAD, met wie ik een afspraak heb voor een informatief gesprek erkent het grote toeristisch potentieel van het stadje en vertelde mij in deze context veel te verwachten van het “Geo-natuurpark”- project waartoe de gemeente binnen afzienbare tijd zal behoren, samen met de omliggende plaatsen Patate, Guano, Pelileo en Baños. Deel uitmaken van dit internationaal erkende Geo-natuurpark zal een belangrijke toeristische stimulans betekenen voor de regio waarbij ook op extra financiële steun van overheidswege kan worden gerekend voor het ontwikkelen van de toeristische infrastructuur. Uit Jorge’s verhaal wordt duidelijk dat de regio in de afgelopen jaren door de toegenomen activiteit en uitbarstingen van de vulkaan in 1998, 2002 en 2006 veel te lijden heeft gehad van de lavastroom en neerslag van as waardoor aanzienlijke schade aan woningen en aan de landbouw werd toegebracht. Nu de vulkaan weer rustig is en het alarm is opgeheven kan weer vooruit gekeken worden om als Gemeente in samenwerking met de overheid en de bevolking de natuurlijke toeristische kwaliteiten zo goed mogelijk te ontwikkelen. Volgens de mededelingen van Jorge is er - tot mijn opluchting - alvast ook een echtpaar die, geleid door hun droom, in de buurt (het gehucht “Altar) een hotelletje zijn begonnen. Ik zal er twee dagen op uitnodiging van de gemeente te gast zijn. Armando en Elena, de sympathieke eigenaars-uitbaters blijken behept met een aanstekelijk enthousiasme en een onmiskenbare pioniers-mentaliteit. “Toen wij hier drie jaar geleden begonnen was er alleen het terrein en verder niets, wat wij hier opgebouwd hebben, ontstond vanuit onze droom. We begonnen met het eigenhandig bouwen van één gasten- bungalowtje, en dat terwijl ik noch een opleiding in architectuur of de bouw heb gehad...” aldus Armando. Het echtpaar blijkt ook ecologisch verantwoord werken hoog in het vaandel te hebben. Veel van het hout dat bij de bouw werd gebruikt werd letterlijk uit de rivier opgevist en bestond uit boomstronken die door houthakkers als afvalhout wordt weggegooid. Details zoals de gekleurde glasraampjes in de bungalows vonden eveneens in hergebruik hun oorsprong, dit blijken namelijk “lege (weggooi) bierflesjes” te zijn ! Inmiddels omvat het gastenverblijf maar liefst vier (vierpersoons) bungalows met de nodige voorzieningen inclusief een open haard voor de koele avonden, er is een gezellige bar-restaurant waar een uitgebreid continentaal ontbijt wordt geserveerd met uitzicht op de tuin en de omringende natuur met wolkenslierten op de achtergrond. Onder de gerechten die à la carte worden opgediend vallen streekgerechten op zoals gevulde kippensoep, varkensribbetjes, gegrilde forel en pannenkoeken gebakken op vulkanische steen alsook een traditioneel nagerecht : de “oca” van maar liefst twaalf uren lang in de houtoven gestoofde pompoen. Belangrijk om te vermelden zijn bovenal de recreatieve activiteiten die worden georganiseerd zoals wandeltochten en paardrijtochten naar (één van de mooiste) uitzichtpunten op de Tungurahua vulkaan, de lagune en de thermale baden. Deze tochten langs verkeersvrije paden worden begeleid door de zoon van het echtpaar die gediplomeerd en gecertificeerd natuurgids is. Ook Armando en Elena noemen nadrukkelijk de omringende natuur als een bron van onschatbare rijkdom die de streek toeristen te bieden heeft en hun doel is zowel bij te dragen aan het agro-ecologisch toerisme als hun rol als gastgezin optimaal te vervullen. Wat mij betreft zijn zij daar ten volle in geslaagd. In de dagen die ik er doorbracht voelde ik mij eerder bij vrienden thuis dan in een toeristenverblijf en ik kan hun gezellige resort dan ook van harte bij iedereen aanbevelen. Praktisch Stuur mij gerust een berichtje mocht je geïnteresseerd zijn en nog vragen hebt met betrekking tot mijn ervaringen. Ik geef je met plezier eventuele nadere gewenste informatie. De kosten zullen alvast geen probleem zijn want je betaalt voor het verblijf slechts vanaf 25 dollar per dag en per persoon (dat is nog niet de helft van wat je voor een kamer in een hotel op een vergelijkbare locatie in Baños betaalt). En waarschijnlijk, - als je vermeld dat je via mijn blog boekt (op hun telefoonnummer 593 9911537780), krijg je ook nog een korting. Deze week was ik jarig en mijn verjaardag markeerde deze keer tevens het begin van een nieuwe levensfase nu ik officieel, zoals dit in uitkeringsinstantie-jargon heet, "de pensioengerechtigde (AOW) leeftijd heb bereikt. Een mijlpaal om even bij stil te staan en terug te blikken. Zoals ik hier ook eerder op dit blog geschreven heb, had ik aanvankelijk moeite met de term "gepensioneerde" maar, sinds ik in 2012 met "vroeg-pensioen"ging heb ik eraan kunnen wennen en geleidelijk is mijn weerstand tegen deze omschrijving verdwenen. Wanneer mij nu bij één of andere sociale gelegenheid gevraagd wordt wat voor werk ik doe, heb ik er geen enkele moeite meer mee om mijzelf als "gepensioneerde" voor te stellen. Ik weet en heb geaccepteerd dat mijn identiteit niet meer met een professionele identiteit is verbonden en ik heb er geen probleem meer mee dat ik vanaf nu geen (uitgesteld) salaris meer ga ontvangen maar een "ouderdomspensioen" waarvoor ik trouwens jarenlang premies heb betaald. Je zou het een proces van "zelf-emancipatie" kunnen noemen maar mijn gevoel van eigenwaarde is niet meer afhankelijk van wat ik voor de kost doe. Het met "vroeg-pensioen" zijn voelde in het begin aan als een lange zomervakantie, waarschijnlijk mede doordat dit samenviel met onze emigratie naar het altijd zonnige Ecuador en wij in het begin van ons verblijf (vaker dan nu) regelmatig naar het strand gingen. Het was heerlijk : geen wekker die om 6.30 u afliep, geen "ochtendbesprekingen" noch "crisissituaties" meer die in de werksituatie om aandacht vroegen. Na verloop van tijd ebde dit vakantiegevoel weg en staken gevoelens van gemis en nostalgie de kop op. De begeleiding van patiënten en hun familieleden met ernstige psychiatrische problemen, het toepassen van behandelplannen in de dagelijkse setting van een (poli)kliniek en het omgaan met de emoties die dit werk ook bij jezelf teweeg brengt, impliceert overleg en samenwerking met collega's. Deze, zowel professionele als vriendschappelijke contacten heb ik nog wel regelmatig gemist. Inmiddels ben ik echter wel zover dat ook deze gevoelens naar de achtergrond zijn verdwenen en hebben plaats gemaakt voor een gevoel van dankbaarheid omdat ik in mijn nieuwe, tropische thuisland met zijn vriendelijke bevolking, prachtige landschappen en een cultuur, die zich niet bepaald kenmerkt door efficiency en een groot organisatietalent, maar wel door menselijke warmte en humaniteit, het voorrecht heb van deze nieuwe levensfase te genieten. In de de jaren die zijn verstreken nadat ik de kantoor(container)deur van de psychiatrische polikliniek waar ik werkzaam was achter mij dichttrok, heb ik van mijn vertrek en (vroeg)pensionering geen spijt gehad. Terugblikkend op beslissingen die ik vóór die tijd en sindsdien heb genomen hebben bepaalde keuzes de weg naar een gelukkige pensionering wellicht vergemakkelijkt : - Er was geen sprake van een gedwongen ontslag/pensionering maar ik kon mijn vertrek zelf plannen, voorbereidingen treffen en er naar toe leven; - Een lange vakantie (aan het strand) en in het eerste jaar van mijn verblijf in Ecuador vooral focussen op het uitbouwen van een nieuw sociaal netwerk en vrijetijdsbesteding bleek voldoende om "af te kicken" van vroegere routines die vooral in het teken stonden van een door werk bepaalde dagstructuur; - Ik ontwikkelde nieuwe gezondheidsroutines (meer aandacht voor gezonder eten, lichaamsbeweging, stoppen met het gebruik van slaapmiddelen en anti-depressieve medicatie); - Beroepsmatig ging ik iets totaal anders doen dan wat ik voorheen (in de hulpverleningssector) deed, namelijk als freelancer/invalleerkracht taalles (Engels en Frans) geven, wat ik inmiddels heb afgebouwd tot slechts enkele lesuren per week voor een handvol privé-leerlingen; - Bezigheden en sociale verplichtingen die mij geen voldoening gaven, heb ik geleidelijk gestaakt (zo realiseerde ik mij dat ik altijd al een hekel aan vergaderingen had gehad en dat gold ook voor het vele vergaderen in mijn stadsgids-vrijwilligerswerk en de vereniging van eigenaren van ons appartementsgebouw waarvoor ik was gevraagd. Na twee, drie jaar in deze besturen te hebben geparticipeerd heb ik mij hier dan ook uit teruggetrokken). - Belangrijk ook : dit blog. Ik begon hiermee met het idee over mijn verblijf en ervaringen in Ecuador maar ook over een gelukkiger pensionering te schrijven en eventueel anderen met mijn ervaringen en reflecties van dienst te zijn. Anderzijds zag ik het ook als een uitdaging om in plaats van psychiatrische rapporten persoonlijke verhalen te schrijven en hierin een andere schrijfstijl te ontwikkelen. Ik had nooit kunnen dromen dat ik tegenwoordig voor een online reistijdschrift regelmatig columns over Ecuador schrijf; De overgang van een werkzaam bestaan naar "met pensioen zijn" kan een gevoel van leegte met zich mee brengen. Daarom is het zoeken naar (en vinden van) uitdagende zinvolle activiteiten zo belangrijk in deze levensfase, zowel om lichamelijk als geestelijk fit te blijven. Sociale relaties en het gevoel ergens bij te horen maken ons leven rijker. Studies omtrent "geluk" tonen dit keer op keer aan. Het meer tijd doorbrengen met mijn gezin verdiepte vooral de relatie met mijn kinderen en in de relatie met mijn partner leerden wij om het belang in te zien om onze persoonlijke identiteit te bewaren door ook tijd voor onszelf te besteden. Paradoxaal genoeg lijkt onze emotionele band hier sterker door te (zijn ge)worden. Goede relaties met buren en mensen die je via sociale activiteiten (zoals het joggen, de sportschool of de bibliotheek kent zijn ook ondersteunend en verlagen het stressniveau en wat dat betreft is het zeker een voordeel om in Ecuador te wonen waar elke gelegenheid om elkaar op te zoeken en een feestje te bouwen dankbaar wordt aangegrepen. In de westerse hedendaagse cultuur wordt geluk nog te veel vereenzelvigd met materieel bezit, rijkdom en status, zaken die hier niet zoveel tellen. Natuurlijk wil ik de armoede niet verheerlijken maar ik zie het wel als leerpunten voor mijn verdere ontwikkeling als persoon in deze nieuwe levensfase om (nog) minder afhankelijk te worden van materiële bezittingen en mij (nog) vrijer te maken van het oppervlakkige en overbodige. Naarmate je ouder worden verandert het perspectief. Albert Camus schreef "De dingen schikken zich langs een maximale lijn". In wezen bedoelde hij dat het (geluk) uiteindelijk gaat om de vrijheid en onszelf als authentiek wezen in de ontmoeting met de ander realiseren... In mijn jonge jaren op de Hogeschool was “filosofie” één van mijn lievelingsvakken en op zoek naar richting in mijn leven las ik in die tijd (bijna) alles wat ik aan filosofische literatuur in mijn handen kreeg. Zo ben ik ook enigszins bekend geraakt met de hoofdlijnen van het werk van Arthur Schopenhauer (1789-1860). Centraal hierin staat dat de mens wordt gestuurd door de wil tot leven : een redeloze, blinde drift zonder doel of bestemming die nooit tot rust komt. Uitgangspunt hierbij is dat ons willen voortkomt uit onze behoeften en derhalve uit een gebrek of lijden. Deze behoeften kunnen in de wereld vaker niet dan wel worden voldaan zodat wij continu in een spanningsveld leven. Bevrediging van de behoeften maakt weliswaar aan dit lijden een einde maar dit is slechts kortstondig want eenmaal aan een behoefte voldaan, ontstaan er toch weer problemen en doemen er nieuwe behoeften op. Zo kan je denken de vrouw van je leven te hebben gevonden maar als je haar wat beter leert kennen, valt zij toch tegen en zou je eigenlijk wel weer een andere vrouw willen.In Schopenhauers pessimistische visie is geluk een illusie en is het een grote dwaling te denken dat wij geschapen zouden zijn om gelukkig te worden… Het leven is zelfs een zodanig “hachelijke onderneming” en “een metafysisch schandaal” dat het volgens Schopenhauer beter zou zijn om niet te leven ware het niet dat doodsangst ons verhindert om er dan maar uit te stappen...
Toevallig kwam ik recent in de bibliotheek in Guayaquil Schopenhauer’s “Aphorismen zur Lebensweisheit” tegen en omdat ik altijd al een fan ben geweest van deze knorrige Duitse filosoof nam ik het boekwerk in de leeszaal alvast even vluchtig door (anders dan wij gewend zijn, lenen Ecuadoriaanse bibliotheken geen boeken uit). Thuisgekomen bleek het boek gelukkig online in pdf te raadplegen zodat ik er met stijgende belangstelling verder in kon gaan grasduinen. Het boek is opmerkelijk. Het is niet zozeer een filosofisch werk maar eerder een soort literatuurstudie met verwijzingen naar andere schrijvers en filosofen (de Epicuristen uit de Griekse Oudheid, de Stoa, Franse moralisten etc.) en daarnaast is het ook opgevat als een praktisch zelfhulpboek - avant la lettre -, in heel mooi Duits en met gevoel voor humor geschreven met als doel de lezer richtlijnen te geven om zijn leven vorm te geven, alle mogelijke ellende zoveel mogelijk buiten de deur te houden en zelfs een bescheiden vorm van geluk te bereiken. Enige neiging tot tegenstrijdigheid kan Schopenhauer, die niet in geluk geloofde, met de publicatie van dit boek niet worden ontzegd maar het bleek wel een schot in de roos want was er voor zijn eerdere werk (Die Welt als Wille und Vorstellung) nauwelijks belangstelling geweest, dit veel makkelijker te lezen werk werd vrijwel meteen na de uitgave een “bestseller”. Dit laatste mag dan niet de belangrijkste reden zijn om onze aandacht op dit werk te richten maar ik heb op mijn blog vaker over “gelukkig zijn” geschreven en het intrigeerde mij hoe Schopenhauer een “gelukkig leven” in overeenstemming brengt met zijn zo uitgesproken pessimistische levensvisie. Men zou kunnen aanvoeren dat dit boek gedateerd is (in 1850 uitgegeven) maar hier kan men tegenover stellen dat veel klassieke filosofie tijdloos is en van grote waarde blijft. Schopenhauer relativeert de relevantie van zijn werk zelf ook als hij in zijn inleiding met met de hem zo kenmerkende scherpe humor besluit : “Im allgemeinen freilich haben die Weisen aller Zeiten immer dasselbe gesagt, und die Toren. d.h. die unermessliche Majorität aller Zeiten, haben immer dasselbe, nämlich das Gegenteil getan, und so wird es dann auch ferner bleiben”. Laat ik mij beperken tot een korte samenvatting van enkele “richtlijnen” die mij het meest aanspraken en/of relevant lijken. Hoe wij met ons lot omgaan wordt volgens Schopenhauer minder door de omstandigheden of anderen bepaald doch vooral door onze persoonlijkheid : een nobel karakter, intelligentie, opgewektheid, gezondheid en een goede conditie leiden tot een gelukkig leven en het ontwikkelen van deze kwaliteiten is essentieel om het hoofd te bieden aan alle tegenslagen die wij op onze weg tegenkomen. Onze intellectuele vaardigheden helpen ons om zinloze bezigheden achterwege te laten maar het is ook erg belangrijk om jezelf goed te leren kennen opdat je activiteiten in overeenstemming zouden zijn met je aard (volg je passie ?). Schopenhauer gelooft niet dat geld gelukkig maakt maar vindt dat iedereen een inkomen zou moeten hebben om fatsoenlijk te kunnen leven. Meer is niet nodig. In zijn visie kun je je beter richten op intellectuele en persoonlijke ontwikkeling dan op het najagen van bezit. (Dit inzicht wordt ondersteund door hedendaags wetenschappelijk onderzoek dat aangeeft dat vanaf een inkomen van 60.000 dollar per jaar je inkomen veel minder van invloed is op het al dan niet gelukkig zijn dan andere factoren; gezien de discussie over het arbeidsloos inkomen is Schopenhauer’s idee hieromtrent overigens ook verbazend actueel !). Schopenhauer merkt ook op dat geld weliswaar vrij maakt (van werk) maar dat dit voor velen problematisch is aangezien de verveling dan toeslaat. Hij geeft dan ook het advies om zoveel mogelijk bezig te zijn en (intellectuele) uitdaging te zoeken. (Ook dit lijkt een geldig advies dat voor de positieve psychologen onder ons dicht in de buurt van “flow” komt). Status vindt hij het minst belangrijke van alles : iedereen heeft recht op respect en wat anderen over je denken kun je je beter niet te veel van aantrekken. Echter, zowel IJdelheid als een gebrek aan zelfrespect kunnen iemand erg ongelukkig maken. Schopenhauer heeft niet bepaald veel op met sociale contacten en prefereert eenzaamheid en een gezond egoïsme opdat je voor je geluk zo weinig mogelijk afhankelijk zou zijn van anderen : “Das Glück ist kein leichtes Ding. Nur sehr schwer finden wir es in uns und anderswo gar nicht”. Anderen zijn volgens Schopenhauer vooral een bron van problemen en stress , mensen zijn nu eenmaal zelfzuchtig, snel op hun teentjes getrapt en niet te vertrouwen. . (Dit idee wordt duidelijk niet ondersteund door actueel psychologisch onderzoek dat telkens weer een positieve correlatie laat zien tussen geluk en sociale interacties en met deze regel kan ik het dan ook mede vanuit eigen ervaring totaal niet mee eens zijn). In mijn interpretatie kan ik er wel inkomen dat het goed is ook regelmatig iets voor jezelf te doen, eens alleen ergens een kopje koffie gaan drinken of een uitstapje te maken, tijd voor jezelf te nemen en jezelf ook af en toe eens te verwennen. Tenslotte Schopenhauers advies om vooral niet te optimistisch te zijn : dit blijkt in zijn woorden milder dan je van deze pessimistische filosoof zou verwachten. Zijn boodschap komt erop neer dat ongeacht hoe ellendig een situatie is, wij niet moeten opgeven maar proberen er het beste van te maken. Wij moeten ons realiseren dat de wereld uiteindelijk een tranendal is (“het ergste moet nog komen”) maar het helpt om de negatieve aspecten van het leven onder ogen te zien en je te concentreren op wat je hebt in plaats van op wat je mist. (Dit klinkt bijna optimistisch en in het algemeen vind ik ergens niet teveel van te verwachten sowieso een nuttig advies om stress en teleurstelling te vermijden). Al met al zijn de “Aphorismen zur Lebensweisheit” redelijk goed leesbaar en een bron van inspiratie hoewel dit werk inmiddels bijna 170 jaar oud is. Veel van Schopenhauer’s geluksbevorderende aanbevelingen zijn anno 2018 nog steeds toepasbaar ondanks zijn negatieve opvatting van het geluk en hij met zijn raadgevingen het lijden en ongeluk slechts enigszins beoogde te reduceren. En misschien komt in onze moderne samenleving met zijn imperatief “Wees gelukkig” een snufje van Schopenhauer’s “pessimisme” (realisme ?) als tegengif voor onze verslaving aan het zoeken van het geluk juist goed van pas ? Meestal vind ik het prettig om mensen om me heen te hebben, nieuwe mensen te leren kennen, dingen met anderen te doen en te “socializen” hoewel wie mij beter kent mij ook wel zal beschrijven als iemand die van nature eerder introvert is. Soms zijn er dan ook dagen dat ik er behoefte aan heb om alleen te zijn en tijd voor mezelf te nemen om te focussen op mijn eigen gedachten, gevoelens en reacties, na te denken over het leven en hoe ik dit zo zinvol mogelijk invulling kan geven. Als de externe communicatie wegvalt komt er ruimte vrij om te luisteren naar je innerlijke stem, te dagdromen en antwoord te vinden op de vragen die je bezig houden. Tijd die je met jezelf doorbrengt bevordert ook de creativiteit die je onder andere voor een hobby als het schrijven van een blog nodig hebt. Het levert inspiratie op en laat toe vage en complexe ideeën vorm te geven. Toen ik op het idee kwam om een stukje te schrijven over het kustgebied tussen San Vicente en Canoa, waarvan ik mij van eerdere bezoeken de paradijselijke stranden nog levendig herinner, zag ik dit dan ook als een goede gelegenheid om een hotelletje te boeken en, avontuurlijk als ik ben, twee dagen alleen op onderzoek uit te gaan. Het betreffende gebied is zwaar getroffen geweest door de aardbeving in april 2016 en ik was erg geïnteresseerd om na te gaan hoe deze dunbevolkte en altijd al wat armoedige streek deze natuurramp te boven is gekomen. In het plaatsje Briceño (op ongeveer 9 km afstand van San VIcente bleek maar één hotelletje te zijn (La Gabarra) dus de keuze was gauw gemaakt en de sympathieke uitbaatster aan wie ik aan de telefoon uitlegde wat de bedoeling was, reageerde meteen enthousiast en nodigde mij tot mijn verrassing uit om als persoonlijke gast langs te komen daar er in deze periode (vóór 1 juli) geen boekingen waren. Vanuit Guayaquil is er zolang ik mij kan herinneren een regelmatige busverbinding die je in zeven uur naar San-Vicente brengt maar ik vond het bijzonder opmerkelijk om vast te stellen hoe comfortabel deze bussen tegenwoordig zijn : geluidsgeïsoleerd zodat je nauwelijks geluiden van buiten hoort, het interieur in zilver-witte kleuren, airconditioned, neerklapbare, comfortabele stoelen met individuele led-verlichting en een geüniformeerde chauffeur die in een afgesloten cabine achter een deur zit die alleen na een belsignaal wordt geopend (om de sleutel van het toilet te vragen) : je zou je eerder in een vliegtuig dan in een bus wanen. Het contrast van al deze moderniteit met Briceño waar ik vanuit San Vicente met een “boemelbusje” aankwam is opvallend en is eens te meer een voorbeeld van hoe surrealistisch groot de verschillen in Ecuador kunnen zijn. Vóór de aardbeving was Briceño een levendig kustdorpje met langs het strand een aantal rustieke, in hout en riet opgetrokken strandtentjes, barretjes en eetgelegenheden waar altijd wel groepjes toeristen waren. Er klonk muziek en ambulante verkopers liepen langs het strand om drankjes, souvenirtjes, strandspullen en lokale gastronomische specialiteiten aan de man te brengen. De strandtentjes waren nu echter op één of twee na verlaten, de tafels en stoelen in de restaurantjes waren leeg en van toeristen, laat staan ambulante verkopers was geen spoor te bekennen. Ik zag er slechts enkele plaatselijke inwoners en verder hoorde ik alleen de wind en het geluid van de golven die tegen het strand aan beukten. Het eens zo kleurrijke kustplaatsje maakte bij mijn hernieuwde kennismaking een troosteloze indruk. In het dorp werden door de aardbeving veel woningen compleet vernield. De bewoners verbleven in tenten en geïmproviseerde onderkomens maar inmiddels is het grootste deel van deze woningen weer heropgebouwd, meestal met materialen die in de streek voorhanden zijn zoals hout en riet. Daarnaast werden er met overheidssteun eenvoudige kubusvormige betonnen tweepersoons-woningen gebouwd. Aan werkgelegenheid is echter nog steeds een groot tekort. Eén van de buurtbewoners die ik op mijn wandeling door het dorp sprak vertelde mij dat hij zoals de meerderheid van de mannelijke bevolking van het dorp vóór de aardbeving als visser de kost verdiende maar nu nog slechts een paar keer per week met zijn sloep uit vissen gaat want “er is niemand aan wie ik kan verkopen” . Al met al telde ik bij nader onderzoek twee eetgelegenheden met enig cliënteel maar na zessen waren ook deze gesloten en bleek in het hele dorp zover ik kon nagaan niets eetbaars meer te verkrijgen. Terug in mijn hotelletje drong Orquídea, de vriendelijke uitbaatster erop aan het avondeten (een blik tonijn met gekookte aardappelen en rijst) samen met haar en haar zoon te gebruiken. Ofschoon ik mij enigszins bezwaard voelde kon ik haar aanbod niet weigeren en onder het eten kwam ik onder de indruk van haar enthousiasme. Zij klonk overtuigd : “De toeristen komen geleidelijk weer terug op zonnige dagen en in de weekends. Het strand is prachtig en dit is van de weinige plekken die nog niet door het toerisme zijn aangetast. Hier zie je geen moderne en hoge gebouwen en de restaurantjes en strandtentjes zijn in goede staat ! De mensen zullen terugkomen !”. Orquídea blijkt een drijvende kracht binnen de dorpsgemeenschap te zijn. Om het toerisme een impuls te geven organiseerde zij vorige maand met de restauranthouders een kreeftenfestival waarbij het bezoekersaantal de verwachtingen overtrof. Zij was nu bezig met de voorbereiding van een strandvoetbal-competitie waarvoor de volgende dag een groep vrijwilligers zou aantreden. Trots liet zij mij de trofeeën zien die zij zelf had aangeschaft en welke nu pontificaal uitgestald stonden op een tafeltje bij de ingang van het hotel. Toen ik de volgende dag aanstalten maakten om weer te vertrekken bleek er slechts één vrijwilliger te zijn komen opdagen. Van Orquídea kreeg ik slechts een glimp te zien en zij leek mij nerveus. Al vroeg was zij met haar zoon in de weer gegaan met het afzetten, schoonmaken en egaliseren van het speelveld en de opkomst van hulpvaardige buren viel tegen. Tot mijn opluchting arriveerde echter vlak voor ik wegging een groepje van zeven buurtbewoners die met harken en ander materieel aan de slag gingen en van hen begreep ik dat de verwachte ploegen inmiddels hun deelname aan het tornooi ook hadden bevestigd zodat alle moeite toch niet voor niets was geweest. Om het toerisme in de regio te reactiveren zullen ongetwijfeld over een breed front gecoördineerde inspanningen nodig zijn : informatievoorziening, publiciteit, verbetering van de infrastructuur, nieuwe projecten, activiteiten, deskundigheidsbevordering van de bewoners. Maar het belangrijkst zullen de vastberadenheid en het enthousiasme van de gemeenschap zijn. En dat is gelukkig in ruime mate aanwezig ! De artikeltjes die ik op dit blog publiceer brengen verslag uit van mijn dagelijkse ervaringen in Ecuador en zijn vaak ook een neerslag van mijn interesse in persoonlijke groei, gezondheid en welzijnszorg (voor met name ouderen). Omdat lezers mij bij herhaling vroegen om ook praktische informatie en tips te geven besloot ik op deze suggestie in te gaan en onderstaand artikeltje is een eerste in een reeks waarin bepaalde diensten of producten expliciet aan bod komen. -------------------------------------------------------------- De tandartszorg in Ecuador is doorgaans van een goed niveau, zelfs in de kleinere steden en op het platteland, al mag je deze uitspraak ook weer niet te letterlijk nemen want in het Amazonegebied zal het je wel moeite kosten om een goede tandarts te vinden. In de grote steden Quito, Guayaquil, Cuenca en Manta daarentegen zijn er volop tandartspraktijken die aan de hoogste Europese en Amerikaanse kwaliteitseisen voldoen. Je moet echter in Ecuador altijd de kwaliteit en ook de prijzen goed vergelijken. Zeker als buitenlander heb je daarom informatie uit de eerste hand nodig. In de eerste jaren van mijn verblijf in Guayaquil had ik een Cubaanse tandarts die mij door een kennis was aanbevolen. Zijn praktijk was sober ingericht maar wel netjes en beschikte over de noodzakelijke apparatuur. Ik vond hem best wel een geschikte kerel. Hij was vriendelijk en bij herhaalde bezoeken vulde hij de gaatjes in mijn gebit net zo efficiënt als mijn voormalige tandarts in Spijkenisse. Met dit verschil dat de rekening vier keer lager was. Toen ik echter ontstekingen kreeg bij een brug waarvan hij mij verzekerd had dat deze nog in prima staat was, leek het mij echter niet verkeer om eens naar een andere tandarts op te zoeken omdat ik vermoedde dat zijn kennis op het gebied van esthetische tandartszorg misschien toch wel wat hiaten vertoonde. Zo kwam ik ( via een aanbeveling) terecht bij DentalAZ een groepspraktijk van specialisten in respectievelijk orthodontie en esthetische tandzorg die in samenwerking met andere specialisten ook wortelkanaalbehandelingen en (kaak)chirurgie verzorgen. Deze tandartspraktijk gaf mij meteen een goed gevoel. De apparatuur, een flatscreen tv inbegrepen waarop je het werk aan je gebit in kleur kunt volgen met een ontspannen muziekje op de achtergrond, de assistente glimlachend en attent : dit alles maakte op mij een zeer professionele maar ook een comfortabele indruk die in niets herinnerde aan de gehaaste tandartsbezoeken in Nederland waarvan vooral het doordringende geluid van de boor mij bij gebleven is. De aan de wand bij de receptie opgehangen ingelijste diploma's van de medewerkers maken duidelijk dat deze tandartsen hoog opgeleid zijn in hun vakgebied en voortdurend bijscholen. Het c.v. van Diana ( "mijn" tandarts) is behoorlijk indrukwekkend. Kijk maar even op de presentatie (in PDF) van DentalAZ tandartspraktijk. Naar Ecuadoriaans gebruik bij artsenbezoek hebben zij voorafgaand aan de behandeling een uitgebreid kennismakingsgesprek waarna een behandelplan en een kostenbegroting werd gemaakt. Onder andere voor het vervangen van de kronen (brug) die in mijn geval inderdaad lekte en aan volledige vervanging toe was, een gebitsreiniging met ultrasone laser (45 minuten !), twee wortelkanaalbehandelingen, de voorlopige en definitieve brug (vier elementen, kronen van porcelein/metaal) zou het 2500 dollar oftewel 2900 euro worden. Dit viel me heel erg mee. Vergeleken met tandartstarieven in Nederland was het ruim 30 % tot goedkoper en dat terwijl deze tandarts naar Ecuadoriaanse begrippen zeker niet de goedkoopste is (maar wel een van de beste). Op zich is het natuurlijk wel begrijpelijk dat de tandartszorg in Ecuador goedkoper is. De kosten van de praktijkvoering (salarissen, huur, en niet te vergeten : de belastingen (!) ) zijn hier een stuk lager dan in Nederland. Natuurlijk gaat het niet alleen om geld maar om optimale zorg. Diana leverde prima werk en gaf voor, tijdens en na de behandeling uitgebreide informatie zodat ik mij geen moment niet op mijn gemak voelde. Aan alles is te merken dat zij haar werk met passie doet. Het belangrijkste voor haar is dat het resultaat perfect is en de patiënt met een voldaan gevoel de deur uit gaat. Ook van patiënten die ik in de wachtkamer sprak hoorde ik alleen maar positieve reacties. Mocht je een tandarts zoeken of overwegen om tijdens een vakantieverblijf in Ecuador aan je gebit te laten werken (met de kosten die je bespaart heb je waarschijnlijk je vliegtuigticket gratis !) dan kan ik je deze tandartspraktijk van harte kan aanbevelen. Voor "toeristen" bestaat de mogelijkheid om een intensieve behandeling te plannen zodat zo weinig mogelijk tijd verloren wordt tussen de verschillende behandelafspraken. Vanzelfsprekend kan je me ook een berichtje sturen als meer informatie wil of over bepaalde details meer wil weten. In onderling overleg ga ik zelfs graag met je mee mocht je vertaalhulp wensen. Keep smiling !
Sinds de publicatie van mijn blogartikel (‘Showtime voor president Moreno”) , bij het begin van de nieuwe Ecuadoriaanse regering is deze regering alweer bijna een jaar aan het bewind. Het land is langzamerhand, weliswaar aarzelend en soms ambivalent, weer op weg naar een herstel van de democratie na een decennium van autoritair socialisme waarbij zowat alle overheidsinstituten en met name Justitie schaamteloos onder controle stonden van een dictatoriale president (Correa). Niet alleen was er in de afgelopen jaren geen echte vrijheid van meningsuiting, werden mensenrechten geschonden van wie zich tegen het regime verzette maar nu er meer openheid is, is er ook een beerput open gegaan van onvoorstelbaar omvangrijke verspilling van overheidsgelden ( te duur uitbestede openbare werken, megalomane, nutteloze projecten) en corruptie voor vele duizenden miljoenen dollars die de vice-president en een aantal hoge overheidsfunctionarissen achter de tralies deed belanden terwijl voor anderen justitiële onderzoeken werden geopend. Door middel van een volksraadpleging in februari kreeg president Moreno de steun van de bevolking om de overheidsinstanties weer onafhankelijkheid te laten herwinnen en werd de mogelijkheid teruggedraaid om een president voor onbeperkte duur te verkiezen. Er waait dus een frisse wind door Ecuador en dat kan voor een groot deel op het conto van de huidige president worden geschreven wiens beleid zich kenmerkt door openheid en bereidheid tot dialoog. Het mag duidelijk zijn het herstel van het institutioneel kader van een land geen geringe opgave is, zeker als men in aanmerking neemt dat deze president oorspronkelijk uit de rangen van de voormalige regeringspartij afkomstig is en voorbestemd was om als een stroman de politieke status quo te handhaven met om zich een aantal ministers en hoge ambtenaren uit de ‘hofhouding’ van de voormalige president. In de afgelopen elf maanden van Moreno’s mandaat zijn er, ondanks dat er een fractie is in de oud-regeringspartij en in de wetgevende macht die veranderingen boycot toch duidelijk vorderingen gemaakt, op het gebied van de corruptiebestrijding en het democratisch functioneren van de overheid in het algemeen, De regering lijkt oprecht in haar streven om het land weer op koers te krijgen maar zoals het spreekwoord luidt is “de weg naar de hel geplaveid met goede voornemens” en helaas is er van daadkracht, laat staan concrete resultaten (op economisch gebied) nog te weinig sprake. De reacties op het economisch herstelplan van de regering dat begin van deze maand werd gepresenteerd waren eerder lauw hoewel dit plan uiteindelijk voor alle partijen wel acceptabel bleek. Positief was dat er, tegen alle verwachtingen in, geen belastingverhoging kwam. Het bezuinigen op de overheidsuitgaven lijkt echter onvoldoende. De aangekondigde bezuinigingen behelzen amper 1.000 miljoen dollars in vier jaren en de fusies en herstructurering van overheidsdiensten maakten slechts 1,300 (veelal royaal betaalde) ambtenaren “overbodig”. De problemen waarmee het land af te rekenen heeft zijn legio : er is niet alleen de loodzware bureaucratie tegen de achtergrond van een onhoudbaar oplopende staatsschuld maar ook het grote aantal migranten (met name uit Venezuela, waar zich een humanitaire ramp voltrekt), de hoge werkloosheid, het gebrek aan investeringen, zowel binnenlandse als buitenlandse om maar enkele punten te noemen. Buiten deze vraagstukken is er een complex probleem waar Ecuador reeds jarenlang mee leefde maar dat werd “verdrongen” of zelfs bewust verborgen gehouden, namelijk de georganiseerde drugshandel. Sinds enkele weken geleden is dit probleem plotseling actueel geworden nadat in het grensgebied met Colombia twee aanslagen werden gepleegd en drie journalisten ontvoerd en vermoord door een terroristische dissidente beweging van de voormalige FARC. Deze criminele organisatie die in tegenstelling tot voorheen zelfs geen ideologische “bevrijdingsstrijd” meer voorwendt sloeg twee weken geleden opnieuw toe en ontvoerde een Ecuadoriaans echtpaar over wiens lot tot op heden verder niets bekend is. Deze gebeurtenissen hebben duidelijk gemaakt dat de situatie in het noordelijk grensgebied ernstig is en compleet veranderd is sinds Colombia (een mislukt ?) vredesakkoord met de FARC sloot. De drugshandel in dit grensgebied maakte jarenlang misbruik van een Ecuadoriaanse politiek die de andere kant op keek terwijl de drugsproductie en -transport activiteiten op Ecuadoriaans grondgebied werden uitgebreid. En Ecuador ziet zich nu geconfronteerd met drugskartels die met bedreigingen en terreur verder willen expanderen. De consequenties hiervan zullen niet alleen militaire en politieke beleidsveranderingen vergen maar ook aanzienlijke sociale en economische investeringen in dit van oudsher verwaarloosde en achtergebleven gebied. Zal Ecuador in staat zijn om al deze problemen het hoofd te bieden ? Nee, als het passief en reactief blijft, geen duidelijke visie heeft op sociaal en economisch gebied, mooie plannen maakt maar deze niet in handelen omzet, politiek bedrijven vooral als een lucratief baantje ziet en partijpolitiek boven het collectief - en landsbelang stelt. Van nature ben ik optimistisch dus laten wij er maar het beste van hopen. |
over mijzelfNa 35 jaar werken als (klinisch) maatschappelijk werker wil ik in dit blog verslag doen van mijn "post werk" leven in Ecuador (Zuid-Amerika). Lees meer in "Welkom" . |